Welke score op een schaal van nul tot tien zou u aan België geven? Welke argumenten hebt u voor die score? Dat zijn -vereenvoudigd- de vragen van een kwalitatief onderzoek op grote schaal van het bureau WHY5Research van Jan Callebaut. De vragen werden gesteld aan een representatieve staal Belgen en een vergelijkbaar onderzoek werd gedaan bij moslims in België en bij Britten. Het antwoord is te lezen in het boek Het merk België van Jan Callebaut en Wouter Verschelden.
N-VA strategie
België haalt in het onderzoek een gemiddelde score van 6,2. In Vlaanderen 6,3 en bij Franstaligen 6,0. Ook in dit onderzoek blijkt België eigenlijk niet te bestaan. Volgens de onderzoekers is dit resultaat opmerkelijk. Het wordt geplaatst tegen de huidige politieke evolutie waarbij de Vlamingen zich meer herkennen in België dan vroeger en de Franstaligen zich afzetten tegenover de Flamandisation van het land. Een onderzoek dat het grote gelijk van de N-VA strategie kan bewijzen dus. Een interessante these die ze in de Koningsstraat zeker zullen verwelkomen.
Om te checken of die stelling klopt, zou je moeten vergelijken met eerdere cijfers en op zoek gaan naar vergelijkingspunten. Dat doen de auteurs in dit boek niet. Daardoor is het moeilijk om hun claim hard te maken. De klemtoon blijft liggen op het eigen onderzoek, maar als echte marketingjongens zijn ze erin geslaagd die boodschap in de pers te verspreiden. Een goede manier om het boek in de pers te krijgen. ‘Vlaming houdt meer van België dan vroeger’, menig journalist wordt spontaan vrolijk van die titel. Als het geen vals nieuws is, dan toch minstens moeilijk te verifiëren nieuws.
Troeven voor het merk België
De auteurs schreven geen pro-België boek, maar het geloof in de capaciteiten van het merk België doorwasemt wel het boek. De rode draad is dat de Belgische politici veel meer kunnen doen om het merk België te promoten. Ze zien daar ook veel potentieel in. Door de gelijkenissen tussen België en de EU is de marketingstrategie vinden om België geliefd te maken een golden ticket voor de promotie van de EU. De vraag is wel of je dan niet op zoek bent naar de verkooptruc die een Eskimo een diepvries doet kopen.
Want wat valt er in België te vermarkten. Volgens de auteurs is de dat de sociale zekerheid. Die is volgens vele respondenten de beste. Siegfried Bracke merkte bij de boekvoorstelling op, dat hij zich herinnerde hoe een onderzoek van Frank Vandenbroucke aantoonde dat zowat elke nationaliteit de eigen sociale zekerheid de beste vindt. En ja die sociale zekerheid staat onder druk, ja de jongeren generaties twijfelen aan het pensioen en ja, het Belgische consensusmodel laat enkel toe compromissen te sluiten over de toekomst van onze sociale zekerheid, echte doordachte langetermijnstrategieën, planning en beleid worden zo wel moeilijk. Fijn merk om te promoten.
Moslims
Opvallend is hoe positief moslims staan tegenover het merk België. Moslims geven België een gemiddelde score van 6,0. Dat is evenveel als Franstaligen, minder dan de Vlamingen. Maar volgens de onderzoekers denken moslims een stuk positiever over België dan niet-moslim Belgen. In tegenstelling tot de zogenaamde woordvoerders van de moslimsgemeenschap vinden de respondenten dat ze in België veel kansen krijgen. Vooral het onderwijs en de democratie en de… sociale zekerheid scoren dan goed. De onderzoekers denken dat die positieve houding komt uit de vergelijking die moslims kunnen maken met hun land van herkomst.
Er zijn ook klachten. Moslims vinden Belgen veel te tolerant voor racisme en ervaren dus racisme. Maar daarnaast staan moslim-Belgen zelf even negatief tegenover nieuwkomers als de gemiddelde Belg. Ook is het onveiligheidsgevoel dubbel zo hoog onder moslims dan bij ‘doorsnee-Vlamingen’. Een genuanceerd beeld dat een interessante input kan zijn voor de samenlevingsdiscussie in ons land. De ‘bange blanke’ man blijkt een bange islamitische buurman te hebben.
Het merk België
Het boek heeft veel aandacht voor de argumenten die respondenten geven. Dat maakt het interessant om te lezen. De onderzoekers geven ook aan dat een relatief groot aantal respondenten van mening veranderde over België na een gesprek waarin verschillende argumenten ter spraken kwamen. Dat was vaker een vermindering van de waardering dan een verhoging. Er zit dus nog winst in de hele zaak voor de Vlaamse beweging. Die kan met hedendaagse argumenten en een goede marketing nog heel wat van het beeld over Vlaanderen en België bijschaven.
Dit boek gaat natuurlijk niet in op de kern van de zaak. Waarmee moet je het merk België verkopen? De belastingen zijn torenhoog, de efficiëntie is laag, het systeem zit muurvast (vooral in de hoofden van de politici). Als het verkoopargument is dat België de EU in het klein is, waar het compromis als dé methode tot beleid wordt gezien,… Laat die kelk dan maar aan mij voorbijgaan. Volgens Siegfried Bracke is politiek de kunst om door herhaling en analyse de mensen te overtuigen van de eigen denkbeelden. Dat lijkt me een goede reden voor de N-VA om veel geld te pompen in een onafhankelijkheidscampagne.
Het merk België is een laagdrempelige bijdrage tot de politieke beeldvorming. De geut Belgisch voluntarisme die u ermee binnenkrijgt, is de prijs die u moet betalen voor een boek over een onderzoek dat voer kan zijn voor discussie en aan het denken kan zetten.
Paperback / softback | Nederlands | Mens en maatschappij algemeen |
