Dertig jaar geleden, in het seizoen 1992-’93 startte de eerste editie van een nieuw businessmodel voor het voetbal: de Champions League. De eerste aflevering werd gewonnen door Olympique de Marseille. Met de jaren groeide het oorspronkelijke format uit tot de grootste competitie ter wereld. De televisierechten worden op alle continenten voor veel geld verkocht en de beste wedstrijden worden niet langer gespeeld op de internationale landentoernooien, maar in de Champions League. De eerste editie werd dus op 26 mei 1993 gewonnen door een Belg – coach Raymond ‘la science’ Goethals – en de voorlopig laatste ook. Heel Europa applaudisseerde op 29 mei 2022 voor de fenomenale prestatie van Thibaut ‘El Muro’ Courtois in het doel van Real Madrid. Tussendoor passeerden de beste spelers en coaches ter wereld langs de grote poort. De volgende maanden presenteren we u bij elke Champions Leaguespeeldag een aflevering – 10 in totaal – uit het boek ‘Helden van de Chalmpions League’.
Het boek is voor 20 euro (verzendingskosten inbegrepen) te bestellen bij auteur Raf Willems via [email protected]
2004-2005: LIVERPOOL FC EN DE MIRACULEUZE TERUGKEER
Liverpool FC prijkte in geen enkel kennerslijstje voor de eindzege. De club zocht een nieuwe bestemming en haalde daarvoor Rafa Benitez van Spanje naar Engeland. De man genoot bekendheid vanwege zijn gedetailleerde spelontleding en leidde zeer verrassend Valencia CF naar de landskampioenschappen van 2002 en 2004 en de UEFA Cup van 2004. Het scheelde voor The Reds enkele keren zeer weinig: in de voorronde bibberden ze tot het einde na de jammerlijke prestatie tegen Grazer AK (0-1 verlies thuis, na 0-2 winst in Oostenrijk). En in de groepsfase dreigde het helemaal uit de hand te lopen toen Rivaldo voor Olympiakos Piraeus een vrije trap in doel krulde. Liverpool had behoefte aan een verschil van twee goals. Pas in de 86 ste minuut bezwoer Steven Gerrard de angst van Anfield Road. Op basis van het doelsaldo gingen de Grieken onderuit. In Athene verloor Liverpool FC met 1-0, net als in Monte Carlo tegen AS Monaco. Van de 0-0 tegen Deportiva La Coruna werd niemand vrolijk en veertien dagen later intimideerden The Reds in de Spaanse havenstad met 23 obstructies, het dubbele van de thuisploeg. Tot overmaat van ramp voor Deportivo verwerkte Andrade voor het kwartier de bal voorbij de eigen keeper. Enkel in de eerste partij tegen AS Monaco (2-0 Cissé en Baros) had Benitez een goede beurt gemaakt. De ontlading tegen Pireaus schonk vertrouwen voor de toekomst en in de achtste finale kreeg Bayer zowel in Liverpool als in Leverkusen hetzelfde 3-1-pak-voor-de-broek. De Duitse supporters bleven in de mood en zongen na beide nederlagen Rockin’ all over the world van Status Quo dat door de Liverpool Kop werd overgenomen.
De loting voor de kwartfinale raakte een gevoelige snaar toen Liverpool aan Juventus werd gekoppeld, exact twee decennia na het Heizeldrama. Het mondde uit in de mooie campagne Memoria E Amicizia. Elke zwart-witaanhanger op Anfield Road kreeg een in het Italiaans gedrukt programma mee met als titel ‘We are sorry’. Net voor de aftrap toonde The Kop haar mozaïek Amicizia en stapten Phil Neal en Michel Platini, aanvoerders van 1985, het veld op in de richting van het Juventusvak.
Doelpunten van de Finse centrale verdediger Hyppia en de Spaanse linksbuiten Garcia brachten Juventus in verlegenheid, maar net voorbij het uur tikte het tegen en zakte het terug voor het doel van Buffon. Met veel tackles en een muur van acht defensieve spelers mikte Benitez in Turijn vanaf het eerste fluitsignaal succesvol op de nul. Hij hernam deze tactiek op Stamford Bridge in de halve finale tegen het Chelsea FC. The Daily Telegraph plaatste de beschaafde Benitez tegenover Mourinho, ‘the master of provocation’. Die probeerde de rust in het brein van Benitez te ontregelen door te pronken met een voorsprong van…37 punten in het kampioenschapsklassement. Na de 0-0 in Londen klom de temperatuur op Anfield al na vier minuten naar het kookpunt. Toen wipte Garcia de bal millimeters voorbij doelman Ceh…of toch niet? Doelpunt goedgekeurd, a ghost goal, fulmineerde Mourinho. The Reds versloegen The Blues met 1-0.
De finale tegen AC Milan in het Atatürk Olympische Stadion in Istanboel werd nadien in Italië samengevat als ‘Sei minuti di follia’: zes minuten van waanzin. Na zestig seconden opende de bejaarde Italiaanse kapitein de score voor AC Milan. De Argentijnse spits Crespo kogelde de tegenstand omver met doelpunten op de 39 ste en 44 ste minuut. Op de tribunes werd desondanks gezongen: ‘We are gonna win 4-3’. Coach Benitez zweeg de hele tijd en gooide de veldbezetting om: drie verdedigers en Gerrard en Garcia dieper rond spits Baros. De uit Madrid stammende voetbaltechnocraat droeg de reputatie van ‘ernstige denker’ met zich mee. Hij noemde zichzelf ‘de kluizenaar met de laptop’ omwille van zijn mechanische, methodische wedstrijdplanning. Van de uitgekiende strategie restte tijdens de pauze niets meer, zodat Benitez het noodgedwongen over de boeg van de ouderwetse voetbalpeptalk gooide: ‘We are Liverpool FC. If we can score a goal quickly, we can push on. Do it for your mates and for the crowd.’
Het wachten duurde tot in de 54 ste minuut. Toen stopte Maldini Xabi Alonso af, maar ontzette slordig in de voeten van Riise. Die opende een middencirkelrondo met Gerrard, Xabi Alonso en Hamman en ontving de bal opnieuw. Hij plaatste een voorzet tussen Nesta en Stam in, waar Gerrard voorbbij doelman Dida knikte. Honderdvijfenveertig seconden na Maldini’s misstap buitte Smicer een misverstand tussen Pirlo en Sjevtsjenko uit met een schot van net buiten de zestienmeterlijn.
En op de kop af vijf minuten en 59 seconden na de blunder van Paolo bracht Gattuso Gerrard uit balans. Xabi Alonso legde de bal op de strafschopstip. En scoorde in twee tijden. De wedstrijd startte als het ware opnieuw en duurde nog eens zestig minuten. Dan sloeg het uur van Dudek. De Poolse doelman wisselde een onzeker optreden af met ongelooflijke reddingen en lag zelfs bij de eigen aanhang vaak onder vuur. Tijdens de strafschoppensessie werd hij de nieuwe held van The Kop. Hij imiteerde de merkwaardige bewegingen van zijn beroemde voorganger Bruce Grobbelaar tijdens de finale van 1984. Als gevolg van de ‘Grobbelaar Wobling Laps’ trapte Graziani van AS Roma toen zijn elfmeter over doel. Dudek deed beter dan Grobbelaar en stopte de pogingen van Pirlo en Sjevtsjenko. Het mirakel van Istanboel werd werkelijkheid.
DE COACH: RAFA BENITEZ
Rafa Benitez doorliep de jeugdrangen van Real Madrid en werd ook coach van de beloftenploegen. Hij raakte onder invloed van de denkbeelden van Vicente del Bosque. Hij was een atypische coach, die ver weg bleef van de glitter van de Champions League. Zijn persoonlijkheid werd gekenmerkt door ernst en correctheid. In de Engelse media schreef men over: ‘A man without an ego…’ Hij keek naar zichzelf als ‘een eenzaat met een laptop’. Als ‘jonge’ coach verraste hij de Spaanse giganten Real Madrid en FC Barcelona tot twee keer toe: kampioen in 2002 en 2004. Benitez werd geroemd om zijn ‘humane’ aanpak van zijn spelers en stond ook op zijn meer erudiete manier dicht bij de supporters.
DE VEDETTE: STEVEN GERRARD
Steven Gerrard werd uitgeroepen tot ‘Man of the Match’ in Istanboel. Afkomstig uit een ‘achterstandswijk’ van de stad aan de Merseu en kende slechts één club: Liverpool FC. Zijn vader verbood hem in zijn kindertijd te voetballen met shirts van Manchester United of Everton. Zijn spel kenmerkte zich door zijn lange bal en zijn zin voor combinatie vanuit het middenveld. Daarnaast bezat hij een harde tackle. Ondanks het feit dat hij als ‘spelmaker’ werd beschouwd, schuwde hij de duels niet. Briljant rechttoe-rechtaan afstandsschot. Zo tekende hij de 3-1 aan in de finale en het verhaal gaat dat hij toen de Liverpoolfans toeschreeuwde: ‘Come on fucking Scousers, we van still win this but we need you.’
DE TACTIEK:
Benitez bestudeerde in zijn jeugd de denkbeelden van Arrigo Sacchi. En trachtte dat systeem van ‘pressing’ te vertalen naar Spanje. Hij voegde er een controlerend element aan toe. Zijn elftallen gingen niet op zoek naar de kortste weg naar het doel. Integendeel, het wedstrijdplan van Benitez was gericht op het in kaart brengen van de gehele negentig minuten. En om op het einde van de match een resultaat te boeken. Hij zocht niet naar het spektakel, zijn teams waren zelden ‘leuk’ om naar te kijken. Bij Valencia schreeuwden de supporters om meer ‘spektakel’. Benitez bestudeerde het voetbal van uit een wiskundige geest en hield vast aan de 4-2-3-1-tegenaanvalformatie. Hij bouwde zijn tactiek op rond het tweetal Jamie Carragher-Steven Gerrard.
DE SPELERS:
