Ik heb al eerder aangegeven dat ik het belangrijk vind om mijn personages zo menselijk mogelijk te maken, dus met alle gebreken en karaktertrekjes die daarbij horen. Vaak gebruik ik daar natuurlijk mijn eigen ervaringen voor, zowel persoonlijke als wat ik om me heen zie. In meerdere boeken komt dan ook het thema ‘pesten’ voor en dat is niet alleen omdat dit tegenwoordig een hot topic is, maar ook omdat het in mijn eigen verleden een behoorlijke rol heeft gespeeld.
Wanneer wordt plagen nu eigenlijk pesten? Ligt dat aan degene die pest (of plaagt) of aan degene die het ‘slachtoffer’ ervan is? In mijn eigen geval had ik als kind flinke flaporen en de zogenaamd grappige opmerkingen als ‘mogen we mee zeilen?’ waren wellicht grappig bedoeld, maar kwamen bij mij veel harder (en dus als ‘pesten’) aan. Als je er je schouders over kunt ophalen, heb je er weinig last van, maar als je ervan in tranen uitbarst of knalrood wordt, is het een reactie die zo ‘leuk’ is dat het gedrag zich herhaalt en is er een pest-patroon geboren. Uiteraard heeft dit alles te maken met je eigen onzekerheid, dat gevoed wordt door het gedrag van de ander en bevestigt dat je inderdaad niet deugt, iets mankeert, anders bent of wat dan ook. En laten we eerlijk zijn, wie wil er nu anders zijn? Anders zijn is vaak al voldoende reden om gepest (of geplaagd?) te worden en je moet toch behoorlijk stevig in je schoenen staan om dat van je af te kunnen laten glijden. Als je, zoals ik, al een verlegen kind bent, knalrood wordt als je in het middelpunt van de aandacht staat (inclusief je flaporen, die dan nog meer opvallen) valt het niet mee om een houding te vinden als je wordt gepest. Opmerkingen van je ouders (goedbedoeld, maar toch) van: ‘gewoon negeren, laat ze maar kletsen’ helpen dan niet echt. In mijn geval leerde ik uiteindelijk mezelf aan om tegen mijn karakter/gewoonte in een grote mond op te zetten, zodat de ander niet dacht dat hij/zij mij raakte. Gedrag dat je jezelf aanleert, maar dat eigenlijk indruist tegen wie je bent en uiteindelijk – gek genoeg – toch een deel van je wordt. Zelfs nu nog is het soms gemakkelijker om in een vreemd gezelschap waar ik me ‘onveilig’ voel mezelf drukker voor te doen om als het ware een andere versie van mezelf te tonen, die niet gekwetst kan worden. Nog steeds ben ik blijkbaar af en toe bang dat ik als mezelf niet goed genoeg ben. Hoewel ik op mijn 21e mijn flaporen liet rechtzetten, veranderde dat niet echt mijn zelfbeeld. Je kunt best denken ‘als ik eenmaal geen flaporen meer heb dan…’ maar je bent nog steeds jezelf. Net zoals tegenwoordig duizenden jonge meisjes bijvoorbeeld denken dat ze per se die opgespoten lippen moeten hebben of die borsten of die slanke middeltjes … diep van binnen blijf je dezelfde, alleen je buitenkant verandert.
Pesten is een thema dat in meerdere van mijn boeken voorkomt, zo ook bijvoorbeeld in Chantage in de Algarve, waarin de hoofdpersoon het ‘slachtoffer is’. Wat dit met haar doet, hoe dit haar gedrag bepaalt en de keuzes die ze maakt, is boeiend en waarschijnlijk voor veel meer mensen dan alleen ikzelf herkenbaar. Ik pretendeer absoluut niet dat ik via mijn boeken de wereld wil verbeteren, maar als er iemand is die het herkent en er over nadenkt, is dat al mooi. Pesten is niet alleen kwetsend en onnodig, soms is het ook een manier om van je af te slaan, te zorgen dat je zelf niet gepest wordt (de aanval is nog altijd de beste verdediging) en ook dat zegt iets over ons als mens. Jezelf kwetsbaar durven op te stellen, ondanks het risico dat je dan wordt gekwetst, is en blijft een dingetje. Zelfs in relaties proberen we ons soms beter/mooier voor te doen dan we zijn, onze onzekerheid te verbergen en onze twijfels voor ons te houden? Waarom? Zijn we nog steeds bang niet goed te zijn zoals we zijn? Denken we nog steeds dat we beter/anders/groter/rijker of wat dan ook moeten zijn om goed genoeg te zijn? Waarom kunnen we elkaar – en onszelf – niet nemen zoals we zijn, zonder vooroordelen en direct een mening klaar te hebben. Gun jezelf en elkaar fouten/gebreken of hoe je het ook wilt noemen, wie bepaalt sowieso wat er goed of fout is? Elk vogeltje zingt zoals het gebekt is, zei mijn oma vroeger altijd en zo is het. En dat mag best een beetje vals zijn af en toe ….
Chantage in de Algarve | Ellen van Herk
E-book | Nederlands | RomantiekAls onzekere puber wordt Tanja gepest. Ze kijkt op naar de iets oudere en wereldwijze Patricia die voor haar in de bres springt. Na school komt ze via Patricia aan een baantje als kamermeisje in een Amsterdams hotel. Ze belandt vervolgens in de escortservice waarna [lees verder...]
E-book is beschikbaar voor download.