Tonny Bruins Slot: ‘In de voorbereiding speelden we tijdens de training geregeld een partijvorm, waarbij Johan de jongens die in de as stonden de teams liet kiezen. Dat waren dus Ronald Spelbos, Ronald Koeman, Frank Rijkaard en Marco van Basten. Op een gegeven moment zei Johan tegen me: “Ik weet wie ik in de goal zet.” Ik keek hem verbaasd aan. Hij zei: “De spelers hebben dat besloten.” Ik snapte er nog steeds niets van, want we hadden helemaal niet met de groep over de keeperskeuze gesproken. “Dat klopt”, zei Johan. “Maar in de trainingspartij hebben al die jongens in de as voor Stanley gekozen.” Dat was typisch Johans manier van werken. Niemand had er erg in, ik ook niet. ’
Johan Cruiff: Het meest precaire bij het maken van de opstelling is de keeper, want daar mag je er maar één van opstellen. Dus dan moet je kiezen. Maar wie mot kiezen: ik of de spelers? De spelers zullen nooit kiezen, dat is logisch. Dan zijn er voor mij verschillende manieren om erachter te komen wie ze willen. Zo kun je bij het trainingspartijtje zeggen: zoeken jullie zelf je medespelers maar uit. Iemand gaat dan een team samenstellen en die zal de beste keeper op goal zetten, want hij wil winnen. Welke keeper wordt dan gekozen? Ik heb dat probleem toentertijd bij Ajax gehad. Twee keepers, Menzo en Galjé. Ik liet, zonder dat ze er erg in hadden natuurlijk, alle verdedigers een keer een team kiezen tijdens de training. Van de negen keer stond zeven keer Menzo in de goal. Nou, wie stel ik dan op? Menzo natuurlijk.
De stilzwijgende, onderhuidse boodschap van Cruijff naar de beide keepers toe was dat wie van hen het vaakst gekozen werd door de verdedigers, het meeste vertrouwen van de verdedigers genoot. Naar de spelers-in-de-as en in het bijzonder de verdedigers toe luidde de onuitgesproken, indirecte boodschap dat ze door hun keuze de kans kregen te bepalen wie eerste doelman zou worden, omdat ze in hem hun vertrouwen hadden uitgesproken. De uitkomst van de methode werd door Menzo juist geïnterpreteerd: ‘De andere spelers kozen mij vaak als eerste tijdens de partijtjes, dat telde voor Johan ook zwaar mee.’
Rob Siekmann
Paperback / softback | Nederlands | Sport en spel algemeen |