Gesprek met de voetbalgeschiedenis (34): EURO 2024 & Duitsland als het sociaal en democratische gidsland van het voetbal (2)

 

Gesprek met de Voetbalgeschiedenis. Dat is de naam van de rubriek die hier sinds 1 mei 2024 werd geopend. Of het nu gaat om Vlaamse, Belgische, Europese of ‘wereldse’ momenten…als ze het vertellen waard zijn, worden ze op het platform ‘Voetbal.Café’ gebracht en verschijnen ze vroeg of laat in boekvorm onder het label ‘Voetbalmuseum’. Of in gesproken versie in de podcastserie: Gesprek met de Voetbalgeschiedenis vanuit het Voetbal.Cafe.

Euro 2024 loopt van 14 juni tot 14 juli in Duitsland. Onder het motto: ‘Vereint im Herzen Europas’.

Ik noem Duitsland het sociaal en democratisch gidsland van het voetbal. Met dank aan drie unieke kenmerken van de Duitse voetbalcultuur: het sociaal engagement als vanzelfsprekend onderdeel van de werking van de voetbalbond; de verplichte maximum 49% procent eigendomsregel van de profclubs; de professionele pedagogische fanbegeleidingsprojecten.

Tegelijk speelden overwinningen van de nationale ploeg vaak een cruciale ondersteunende rol bij maatschappelijke omwentelingen.

Ik bezocht de voorbije drie decennia op geregelde tijdstippen de klassieke voetbalsteden. En ontdekte, na vele gesprekken, de sociologische en politieke verwevenheid. Ik schreef er een boek over: Der Kaiser & die Mannschaft. Een historische voetbalreis door het land van Beckenbauer.

Hieronder vindt u een samenvattende voorpublicatie in drie afleveringen.

 

 

  • Het wonder van Brussel, Europees Kampioenschap 1972: de rol van sociaaldemocratische vredesbrenger met een voetballende Rolling Stone

 

18 juni 1972. West-Duitsland overrompelde in het Heizelstadion van Brussel de Sovjet-Unie met 3-0. Het waren de heerlijke bewegingen van de langharige middenvelder Günter Netzer die de internationale pers lyrische uitspraken ontlokte. Hij voetbalde op artistieke wijze en bracht de ‘verbeelding aan de macht’. Hij opende als eerste voetballer een discotheek met muziek van The Beatles, The Rolling Stones en Bob Dylan. Hij rekende af met het klassieke beeld van de ‘wroetende en arbeidende Duitse voetballer’. Het verlangen naar individuele vrijheid vertaalde zich via zijn optreden. Bij zijn club Borussia Mönchengladbach, maar vooral bij de Mannschaft van 1971-’72. Na de zege op het EK spaarden de internationale media de lof niet en spraken over de wedergeboorte van de spelvreugde. Helmut Böttiger, literaire criticus van de Frankfurter Allgemeine Zeitung, ontleedde het moment: ‘Die Welt erkannte bei den Deutschen die Mögligkeit der Kunst, der Eleganz, der Phantasie.’  De spelers waren in de ban van de tijdsgeest van ‘vrijheid-blijheid’. Ook in de politiek had de vernieuwing toegeslagen. De sociaaldemocratische bondskanselier Willy Brandt lanceerde het idee van ‘Mehr Demokratie Wagen’ voor de binnenlandse politiek. Tegelijk ontvouwde hij het diplomatieke charmeoffensief van de ‘Duitse Lente’ en ontving de Nobelprijs voor de Vrede 1971. Hij vroeg in 1970 bij een bezoek aan het oude Joodse getto van Warschau knielend vergiffenis voor de moordpartijen van het nationaalsocialisme. Brandt bedreef een vorm van buitenlandse betrekkingen die de vernieuwende West-Duitse mentaliteit typeerde. Ze lag in de lijn van het spel van de middenveldstrateeg. De bondskanselier betrok hem en zijn team omwille van de creatieve stijl bij zijn internationaal optreden. Netzer zelf reflecteerde later terug op deze tijd: ‘Als mijn voorzetten als visioenen gezien werden voor een eleganter voetbal en werden vergeleken met Brandts voornemen naar een diepere democratie, dan heb ik daar begrip voor. We hebben in West-Duitsland het voetbal ten goede veranderd, het kan zijn dat we er ook toe bijdroegen om de algemene mentaliteit ten goede te veranderen.’

  • Het wonder van Rome, Wereldbeker 1990, voor het zelfbewustzijn van de eengemaakte natie

 

8 juli 1990. West-Duitsland verslaat, in een laatste officiële optreden onder deze naam, het Argentinië van Diego Maradona met 1-0. Wereldgoud, zeven maanden na de Val van de Berlijnse Muur op 11 november 1989. Tijdens de Mondiale vereenzelvigden ook de Ossies zich met de Mannschaft. Voor eerst sinds de Tweede Wereldoorlog ontlokte de kreet Deutschland, einig Vaterland geen gefronste wenkbrauwen bij de internationale opinie. De vreugde en de verwondering om die Wende dobberden door tot aan de finale. De sociale christendemocratische bondspresident Richard von Weizsäcker lanceerde de gedachte ‘vrijheid in verbondenheid’ en voltooide de droom van Willy Brandt: de eenheid van een democratisch Duitsland.

De Mannschaft, onder leiding van de charismatische bondscoach Franz Beckenbauer, vertaalde dat nieuwe natiegevoel naar en buiten het veld. Beckenbauer stamde uit een SPD-gezin en erfde van zijn ouders de afkeer voor vreemdelingenhaat. Duizenden enthousiaste supporters uit West én Oost zorgden voor een gezellige sfeer bij de matchen van West-Duitsland, vergelijkbaar met de historische wekelijkse maandagbijeenkomsten die de Muur openbraken. Bijkomend aspect van het tijdperk van dit nieuwe ‘Duitsland’: als reactie op onder meer een neonazistische moordaanslag op een asielzoekerscentrum startte de voetbalbond een campagne Mein Freund ist Ausländer. Als startpunt van een uniek initiatief voor het voetbal: de oprichting van een officieel onderdeel onder de benaming Soziales Engagement.

 

Der Kaiser & die Mannschaft | Raf Willems

Paperback / softback | Nederlands | Sport en spel algemeen
Franz Beckenbauer. Der Kaiser wird ewig leben, schreef zelfs Die Zeit, het weekblad der intellectuelen, bij zijn overlijden in januari 2024. De voorbije halve eeuw – vanaf zijn wereldbekerzege als aanvoerder in 1974 tot aan zijn dood – werd hij [lees verder...]


Verkrijgbaar bij de auteur

Meer berichtjes van Raf Willems

Alles komt goed – Kris Vanspauwen – Best in Books, door uitgever Raf Willems

BlogRaf Willems - 28/11/2024
 

Alles komt goed – Kris Vanspauwen – Best in Books

 

Kris Vanspauwen is niet meer. Hij overleed aan de gevolgen van pancreaskanker een goed jaar geleden, november 2023, in de vooravond van de achttiende ging hij heen. Zijn verhaal leeft verder in [lees verder]

Beste vriendinnen & vrienden van ‘Gesprek met de voetbalgeschiedenis’: welkom op mijn nieuwe You Tubekanaal!

BlogRaf Willems - 11/11/2024
Even een persberichtje over mezelf lanceren. Vandaag, op de symbolische datum van 11 november 2024,  opent mijn nieuwe YouTubekanaal ‘Gesprek met de voetbalgeschiedenis’. Symbolisch, omdat 11 november de dag van de wapenstilstand van de Eerste Wereldoorlog is.

En daarom starten we met [lees verder]

Koop nu rechtstreeks bij Michel Schepers: De Dynastie Bastin - Michel Schepers

Koop boek bij de auteur
Op boekencafe kan je nu rechtstreeks bij Michel Schepers het nieuwste boek kopen: De Dynastie Bastin - Michel Schepers . In de herfst van 1911 meldde de zestien- jarige Edward “Warre” Bastin zich aan in het stadion van Antwerp FC in de Broodstraat om zich bij de club aan te sluiten. Op 13 december [lees verder]

Koop nu rechtstreeks bij Raf Willems: De geschiedenis van het EK 1960-2024 - Raf Willems

Koop boek bij de auteur
Op boekencafe kan je nu rechtstreeks bij Raf Willems het nieuwste boek kopen: De geschiedenis van het EK 1960-2024 - Raf Willems . Het Europees Kampioenschap voedde grote emoties en heftige sentimentele schommelingen, overal van Parijs in 1960 tot Berlijn in 2024. Het was ook voorwerp van politieke [lees verder]

Gesprek met de voetbalgeschiedenis (41): Raoul Lambert tachtig! De onsterfelijke held van Club Brugge

BlogRaf Willems - 19/10/2024
 

Gesprek met de Voetbalgeschiedenis. Dat is de naam van de rubriek die hier sinds 1 mei 2024 werd geopend. Of het nu gaat om Vlaamse, Belgische, Europese of ‘wereldse’ momenten…als ze het vertellen waard zijn, worden ze op het platform ‘Voetbal.Café’ gebracht en verschijnen [lees verder]

Gesprek met de voetbalgeschiedenis (40): Johan Neeskens (15 september 1951-7 oktober 2024) overleden: snijdende slidings bij Ajax, Barça en Oranje in dienst van Johan Cruijff

BlogRaf Willems - 08/10/2024
 

Gesprek met de Voetbalgeschiedenis. Dat is de naam van de rubriek die hier sinds 1 mei 2024 werd geopend. Of het nu gaat om Vlaamse, Belgische, Europese of ‘wereldse’ momenten…als ze het vertellen waard zijn, worden ze op het platform ‘Voetbal.Café’ gebracht en verschijnen [lees verder]

Gesprek met de voetbalgeschiedenis (39): Andrés Iniesta, de beste middenvelder ooit, neemt afscheid op zijn veertigste

BlogRaf Willems - 07/10/2024
 

 

Gesprek met de Voetbalgeschiedenis. Dat is de naam van de rubriek die hier sinds 1 mei 2024 werd geopend. Of het nu gaat om Vlaamse, Belgische, Europese of ‘wereldse’ momenten…als ze het vertellen waard zijn, worden ze op het platform ‘Voetbal.Café’ [lees verder]

Gesprek met de voetbalgeschiedenis (38): Andrés Iniesta, de beste middenvelder ooit, neemt afscheid op zijn veertigste

BlogRaf Willems - 06/10/2024
 

Gesprek met de Voetbalgeschiedenis. Dat is de naam van de rubriek die hier sinds 1 mei 2024 werd geopend. Of het nu gaat om Vlaamse, Belgische, Europese of ‘wereldse’ momenten…als ze het vertellen waard zijn, worden ze op het platform ‘Voetbal.Café’ gebracht en verschijnen [lees verder]

Gesprek met de voetbalgeschiedenis (37): De eerste Duivelse zege in Parijs…dateert uit 1906

BlogRaf Willems - 08/09/2024
 

Gesprek met de Voetbalgeschiedenis. Dat is de naam van de rubriek die hier sinds 1 mei 2024 werd geopend. Of het nu gaat om Vlaamse, Belgische, Europese of ‘wereldse’ momenten…als ze het vertellen waard zijn, worden ze op het platform ‘Voetbal.Café’ gebracht en verschijnen [lees verder]

125 Interlands van vreugde en verdriet – François Colin & Raf Willems

BlogRaf Willems - 03/09/2024
De Rode Duivels losten tijdens EURO 2024 de hoge verwachtingen niet in, maar met zoveel aanstormend talent mag op korte termijn een nieuwe periode van hoogconjunctuur worden verwacht. In 120 jaar interlandvoetbal - de eerste officiële match van de nationale ploeg werd gespeeld op 1 mei 1904 - gingen [lees verder]

Koop nu rechtstreeks bij Raf Willems: De geschiedenis van de Champions League 1992-2024 - Raf Willems

Koop boek bij de auteur
Op boekencafe kan je nu rechtstreeks bij Raf Willems het nieuwste boek kopen: De geschiedenis van de Champions League 1992-2024 - Raf Willems . Club Brugge scoorde in 1992 het eerste doelpunt van een nieuw businessmodel voor het Europacupvoetbal: de Champions League. Onder leiding van de Belgische coach [lees verder]

De geschiedenis van de Champions League 1992-2024

BlogRaf Willems - 29/08/2024
Vanavond om 18 uur wordt er geloot voor de groepsfase van de Champions League. Die zal voor de eerste keer volgens een nieuwe formule worden afgewerkt. De vorige wordt na een tijdperk van 32 jaar stopgezet. Men zou dus kunnen zeggen: de Champions League is dood. Leve de Champions League!

Club [lees verder]

0
    0
    Jouw winkelmand
    Jouw winkelmand is leeg
      Bereken verzending
      Bon toepassen