Deel met je vrienden

Stuur een berichtje naar Johan Van Duyse
Titel:

Je bericht

Koop dit boek RECHTSTREEKS bij de auteur

De Genadeloze Kogel – Johan Van Duyse

Soldaat Gielen versus auditeur Gielen in een regie van generaal Dossin

Luitenant-generaal Dossin heeft in oktober 1914 na een proces, die naam onwaardig, Alfons Gielen en Louis De Vos voor een bagatel laten executeren. Echt alle medespelers in deze zaak moeten zich schamen voor de miserabele rol die ze speelden, met krijgsauditeur Gielen en majoor Lefèvre in de belangrijkste bijrollen.

Een fout die als dringend te behandelen werd weggezet, draaide binnen de vierentwintig uur uit op een dubbele executie. Er werden geen getuigen opgeroepen, er werd geen degelijk onderzoek gevoerd, beroep was niet mogelijk. De koning kreeg het genadeverzoek zelfs niet onder ogen. Maar juridisch was ‘alles in orde’, oordeelde in 2019 een commissie, geleid vanuit de Koninklijke Militaire School.

Vragen rond eerherstel, excuses werden door politici decennialang verworpen. Ze wisten niet — niemand wist het — dat een amnestiewet uit 1940 blijkbaar al die vragen overbodig had gemaakt. Zelfs de parlementsleden van toen hadden dat niet in de gaten.

De familie Gielen wist tot eind jaren negentig niet beter dan dat Alfons als held gestorven was. Zo stond het op het oorlogsmonument, zo stond het op het doodssantje. Rond de eeuwwisseling kwam het lot van deze soldaten eindelijk in de nationale en internationale aandacht en werden er tal van kleinschalige activiteiten ontplooid om de geëxecuteerden te herdenken.

De vraag van de families naar ‘rechtvaardigheid’ blijft brandend actueel. Wie de executies van toen niet wil herbeoordelen, kan ze van vandaag niet veroordelen.

verder lezen
toon minder tekst

Koop hier je boek

De Genadeloze Kogel – Johan Van Duyse is beschikbaar!

Koop dit boek RECHTSTREEKS bij de auteur

Bestelgegevens

Verzendgegevens

Bericht aan de auteur

Jouw waardering

Onze recensies

De genadeloze kogel: over een verschrikkelijk proces

Recensie Pieter Jan Verstraete - 05/11/2024
In De genadeloze kogel fileert auteur Johan Van Duyse het proces tegen de Belgische soldaten Alfons Gielen en Louis De Vos. Generaal Emile Dossin, naar wie de Dossinkazerne is vernoemd, was een spilfiguur in deze zaak. De vraag van de families naar rechtvaardigheid blijft brandend actueel.
Na hun gedane karwei trokken de piotten Alfons Gielen en Louis De Vos op 16 oktober 1914 er stiekem op uit om in Nieuwpoort voedsel te gaan zoeken. Zij waren niet de enige mensen die dat deden. Zoals zoveel zaken in het Belgisch leger liep ook de voedselvoorziening in het honderd. Maar wanneer ze ’s avonds van hun strooptocht terugkwamen, was hun postverlating al opgevallen en genoteerd.
Beide mannen beseften dat ze gestraft zouden worden, omdat ze op het appel ontbraken. Ze kregen te horen dat de straf uitgesproken zou worden ‘als de omstandigheden het toelieten’. Inmiddels mochten ze zich terug bij hun peloton voegen. Auditeur Charles Gielen — geen familie van Alfons — suggereerde nog om wat extra getuigen te ondervragen, en dacht dat beide soldaten niet al te streng zouden worden aangepakt.
Na een proces die naam niet waardig werden Alfons Gielen en Louis De Vos ter dood veroordeeld wegens desertie
In een begeleidende nota aan regimentscommandant Lefèvre schreef Gielen op zondag 18 oktober: ‘Deze mannen moeten niet worden opgesloten. Ik heb hen gezegd dat, als ze zich goed gedragen en een gunstig rapport van u krijgen, ze mogen hopen op de mildheid van de krijgsraad.’
Veroordeeld voor desertie
Een woedende Lefèvre moest daar helemaal niets van weten en eiste harde sancties. Hij liet Gielen weten dat hij in overleg met generaal Emile Dossin, de commandant van de tweede legerafdeling, handelde. Daarop maakte Gielen een bocht van 180 graden: hij liet het duo niet vrij, maar dikte de aanklacht aan tot ‘postverlating in het zicht van de vijand’, een vergrijp waarop de doodstraf stond. Nochtans waren de Duitsers nog nergens te bespeuren.
Na een proces die naam niet waardig werden Alfons Gielen en Louis De Vos ter dood veroordeeld wegens desertie. Er werden geen getuigen opgeroepen, de beloofde extra onderzoeken werden niet uitgevoerd en de advocaat die hen moest verdedigen deed zijn mond haast niet open. Hij zou immers de volgende dag gepromoveerd worden tot krijgsauditeur en wilde die benoeming niet in gevaar brengen.
Executie
Normaal konden terdoodveroordeelden steeds een gratieverzoek indienen bij de hoogste instantie. In het Belgisch leger was dat de koning, toen Albert I. Maar divisiegeneraal Dossin vond dat niet nodig en verwierp zelf het gratieverzoek zonder de koning te raadplegen. Die kreeg de brief daarover niet eens te zien.
Bovendien was het vonnis sowieso ongeldig omdat Charles Gielen zijn onderzoek alleen had gevoerd. Hij vond het niet nodig om aan de wettelijke verplichting te voldoen, namelijk de bijstand inroepen van twee officier-commissarissen. Luitenant-generaal Dossin tekende op 19 oktober het doodsvonnis en enkele uren nadien werden beide piotten geëxecuteerd.
Geviseerde generaal
Hoe was het zover kunnen komen? Alles begon half oktober 1914 met een mededeling van koning Albert. Daarin liet hij weten dat de komende dagen (de Slag aan de IJzer) beslissend zouden zijn voor het Belgisch leger. Iedereen moest op post blijven. Voor wie nog maar dacht aan terugtrekken, zouden de gevolgen niet mals zijn.
Emile Dossin was een van de geviseerde generaals die na de val van Antwerpen niet zo’n beste beurt gemaakt had. Hij had het koninklijke bevel om de metropool tot het uiterste te verdedigen omzeild. Met zijn troepen was hij voortijdig de Schelde overgestoken en naar de kust ‘gevlucht’. Dat werd hem niet in dank afgenomen.
Onwillekeurig moeten we bij de lectuur denken aan moord in opdracht
Later wilde hij zijn blazoen oppoetsen door de vlugge executie van de twee veroordeelden. Maar de zaken draaiden anders uit. Albert was woest toen hij vernam dat Dossin hem niet geraadpleegd had en dat zou hij geweten hebben.
Geen eerherstel
Als divisiegeneraal werd Dossin in januari 1915 ontslagen en voor de rest van de oorlog naar Nederland verbannen, waar hij tot militair gezant van de Belgische regering benoemd werd. Na de oorlog werd hij niet in eer hersteld. Wel werd hij in 1932 in de adelstand verheven en mocht hij zich voortaan Emile Dossin de Saint-Georges noemen.
Een jaar na zijn overlijden in 1936 kreeg de kazerne in Mechelen zijn huidige naam. Opmerkelijk was ook dat zijn enige dochter in 1926 huwde met Paul Van Zeeland, de toekomstige premier van België. Terwijl de generaal al lang vergeten is, worden zijn slachtoffers lokaal nog steeds herdacht.
Johan Van Duyse fileerde het proces tegen Gielen en De Vos en deed daarvoor uitgebreid bronnenonderzoek. Onwillekeurig moeten we bij de lectuur denken aan moord in opdracht. Een ijdele Belgische generaal die twee soldaten liet executeren om zelf bij zijn opperbevelhebber terug in de gratie te komen, maar in zijn opzet mislukte.
Toon meer tekst
Toon minder tekst

Boekervaringen

boekervaringRudy Nuyts - 09/12/2024
Het boek heeft me heel wat inzicht in de gebeurtenissen van 1914 bijgebracht. Ik wist er niets van en dat is nu helemaal anders. Het was bijzonder boeiend het hele verhaal van Gielen en De Vos te lezen in een boek dat de vrucht was van grondig onderzoek en een gedegen analyse van de wraakroepende feiten. De auteur is erin geslaagd het relaas van de gebeurtenissen gedetailleerd en waarheidsgetrouw weer te geven. Het boek werpt een nieuw licht op bepaalde feiten van 1914 en daarom verdient de auteur veel waardering voor zijn doorgedreven inspanningen.
Rudy Nuyts, Mol
aanbevolenleest als een treinleerrijkdoet je denken

Was generaal Dossin sleutelfiguur van executie tijdens Eerste Wereldoorlog? “Overgrootvader was geen crimineel, maar een slachtoffer”

externe linkGazet Van Antwerpen 09/11/2024
Van Luik tot Ieper worden op Wapenstilstand soldaten gehuldigd die voor ons land zijn gevallen in de Grote Oorlog. Maar de elf soldaten die dóór België zijn gevallen, gefusilleerd om een voorbeeld te stellen, verdienen ook herdacht te worden, stelt Johan Van Duyse als auteur van De genadeloze kogel. Dat nieuwe boek staat stil bij de rol die luitenant-generaal Dossin – “jawel, die van de kazerne” – gespeeld heeft bij de executie van Louis De Vos en Alfons Gielen. “Zou de Belgische overheid nu eindelijk een geste willen doen om hen en andere ten onrechte veroordeelde soldaten te rehabiliteren”, vraagt achterkleinzoon Jos Gielen (64) uit Bilzen.
Lees verder op Gazet Van Antwerpen.

Johan (70) schrijft boek over soldaat Alfons: “Officieren schoten eigen manschappen dood om hun carrière te redden”

externe linkHet Nieuwsblad 07/11/2024
Johan Van Duyse (70) heeft een nieuw boek uit. In De genadeloze kogel vertelt de Waaslander het waargebeurde verhaal van een Limburgse soldaat die tijdens de Eerste Wereldoorlog door zijn eigen officier werd doodgeschoten omdat hij bij West-Vlaamse boeren aan het front eten ging zoeken.
Lees verder op Het Nieuwsblad.

De genadeloze kogel Boekvoorstelling

Evenement 12/10/2024 - Amelberga, Polenlaan 46 9190 Stekene

Koop nu rechtstreeks bij Johan Van Duyse: De Genadeloze Kogel - Johan Van Duyse

Koop boek bij de auteur
Op boekencafe kan je nu rechtstreeks bij Johan Van Duyse het nieuwste boek kopen: De Genadeloze Kogel - Johan Van Duyse . Luitenant-generaal Dossin heeft in oktober 1914 na een proces, die naam onwaardig, Alfons Gielen en Louis De Vos voor een bagatel laten executeren. Echt alle medespelers in deze zaak moeten zich schamen voor de miserabele rol die ze speelden, met krijgsauditeur Gielen en majoor Lefèvre in de belangrijkste bijrollen.

Een fout die als dringend te behandelen werd weggezet, draaide binnen de vierentwintig uur uit op een dubbele executie. Er werden geen getuigen opgeroepen, er werd geen degelijk onderzoek gevoerd, beroep was niet mogelijk. De koning kreeg het genadeverzoek zelfs niet onder ogen. Maar juridisch was ‘alles in orde’, oordeelde in 2019 een commissie, geleid vanuit de Koninklijke Militaire School.

Vragen rond eerherstel, excuses werden door politici decennialang verworpen. Ze wisten niet — niemand wist het — dat een amnestiewet uit 1940 blijkbaar al die vragen overbodig had gemaakt. Zelfs de parlementsleden van toen hadden dat niet in de gaten.

De familie Gielen wist tot eind jaren negentig niet beter dan dat Alfons als held gestorven was. Zo stond het op het oorlogsmonument, zo stond het op het doodssantje. Rond de eeuwwisseling kwam het lot van deze soldaten eindelijk in de nationale en internationale aandacht en werden er tal van kleinschalige activiteiten ontplooid om de geëxecuteerden te herdenken.

De vraag van de families naar ‘rechtvaardigheid’ blijft brandend actueel. Wie de executies van toen niet wil herbeoordelen, kan ze van vandaag niet veroordelen.
Toon meer tekst
Toon minder tekst
0
    0
    Jouw winkelmand
    Jouw winkelmand is leeg
      Bereken verzending
      Bon toepassen